Real Roots Café
by Wim Boluijt | 01.26.15
(English Translation)
Not so long ago, legal sociologist Kees Schuyt wrote in De Groene Amsterdammer [The Green Amsterdammer] about the importance of imagination. Not just for art and culture, but also for economy, politics, morality and everyday social life where calculism and thinking in terms of economic return (an idea that Schuyt does not in fact reject) is increasingly emerging at the cost of other values and standards. Imagination is a moral skill, suggests Schuyt, enabling people to identify with others. Imagination is a prerequisite for empathy. I assume that Bill Madden does not know Kees Schuyt, but, based on the work of the former, I could very well believe that he would at least value the work of the latter. Not so long ago, Madden, who comes from Costa Mesa, California, placed his finger on the world’s most vulnerable spot when, in “Dangerous Game” from Gone (2006) he asked:
“How many barrels of
Blood does it take
To fill an SUV
These days”.
I do not know his first album, with the intriguing title Chillin’ In Hades (1995). The beautiful Samsara’s Grip (2004) caused some commotion here and there, and that is how I got to hear it and learned about Bill Madden and his work. The cover shows a young boy—five or six years old—trying to use a resistance exercise band. Nothing unusual in that, except that his penis can be seen peeking through the fly of his trousers (swimming trunks?); not surprisingly, causing a bit of an uproar. Far too few people bothered to appreciate the wonderful songs on this album, and even fewer understood the symbolism of the photo and the irony of the fact that this was in such contradiction to the unnecessary violence and oppression that was so emphatically conveyed on Samsara’s Grip.
Gone was released in 2006; it is Bill Madden’s best album thus far. As usual, he was assisted by Billy Mohler. The other musicians included Jimmy Chamberlin, the former Smashing Pumpkins’ drummer. Child Of The Same God (2008) contains a number of Madden’s finest songs (“Shine On,” “Humbled By Your Grace,” “Shall Be Heard” and the moving “Bosko and Admira”, which describes the life, love and death of the Muslim girl and Serbian boy who were shot to death on May 19, 1993 when they tried to cross the Vrbanja Bridge).
Bill Madden.
His music turns my heart into a fist.
Sometimes.
Sometimes tears fill my eyes when I hear his songs.
Although he has never made a bad record, I consider his music of too great importance to submit it to a purely aesthetic assessment; at least, as long as the ethics and the demand for a good life do not remain undiscussed or ignored.
“A righteous uprising
For justice, not power
Brings us together
To claim what is ours”.
These lyrics are heard in “What Is Ours,” the first song on New Religion, Madden’s new album. Although enough Sturm und Drang can still be found in music and presentation, this is may be Madden’s most subtly designed work. The guitars, mainly acoustic, are used modestly, while the rest of the arrangements—not sparse and not sumptuous—are designed with a range of electronics. “Francesca,” the number that follows, speaks volumes.
For me, Madden’s voice is an acquired taste. Not so much because he sings exceptionally well (although he sings very well) but because he sings with exceptional significance. There is something at stake. This man, also closely affiliated with activist360, sees how the banking scum, the arms scum (machinery and man), the ideology scum, the god scum and the corporate scum illegally deploy their ploughs in the fields of the weak and churn up the earth as if it were created purely for the benefit of the greedy have-it-alls. We see, as in “Deluge”, how the flood victims have lost everything. It can also happen to us, that much is clear.
Imagination is, indeed, a moral skill, as demonstrated in the cutting “New Religion”:
“The white shirts
Arrived today uninvited
Without any shame
They took everything”.
That Madden’s work demonstrates both a deep, spiritually-driven compassion (with clear Buddhist characteristics) for the man, woman or child struck down by fate or by their fellow man, and a purely rational, analytic undertone, means that his beautiful songs (for that should also be said: Bill Madden, as a rule, writes good songs) can withstand both an aesthetic and an ethic judgement.
Is he too left? Is he too religious? Neither of these, not to mention both, make you many friends in the Netherlands of 2014. To speak when almost everybody else remains silent, requires courage, and passion. In his article in De Groene Amsterdammer, Kees Schuyt mentions August Landmesser, the man who, on June 13, 1936 in Hamburg, remained seated when everyone else in the hall stood up and cheered Hitler.
“I was driving in England
Down the Santa Ana Freeway”.
The words of Terry Scott Taylor are appropriate here. Musicians like Bill Madden and albums such as New Religion are very scarce. Only when we want to stand up and say, ‘this isn’t right, it shouldn’t happen and it’s not desirable’, and the words stick in our throats, do we realize how much we need these people and their music: to give us fresh courage to roll the boulder, like Sisyphus, to the top of the mountain.
**
(Dutch Original)
Nog niet zolang geleden wees rechtssocioloog Kees Schuyt in De Groene Amsterdam op het belang van verbeeldingskracht. Niet alleen voor kunst en cultuur maar juist ook voor de economie, de politiek, de moraal en het alledaagse sociale leven waar calculisme en denken in termen van economisch rendement (een denken dat Schuyt op zich niet verwerpt) zich ten koste van andere waarden en normen meer en meer manifesteren. Verbeeldingskracht is een morele vaardigheid, zo stelt Schuyt, zij stelt mensen in staat om zich te verplaatsen in anderen. Verbeeldingskracht is een voorwaarde voor empathie. Naar ik aanneem kent Bill Madden Kees Schuyt niet, maar ik durf op basis van het werk van de eerstgenoemde te stellen dat hij het denken van de laatstgenoemde op zijn minst zal waarderen. De uit Costa Mesa, California afkomstige Madden legde nog niet zo lang geleden zijn vinger op de grootste zere plek van de wereld toen hij zich in "Dangerous Game" van Gone (2006) afvroeg:
“How many barrels of
Blood does it take
To fill an SUV
These days”.
Zijn eerste album, dat de intrigerende titel Chillin’ In Hades (1995) draagt, ken ik niet. Het prachtige Samsara’s Grip (2004) wekte hier en daar wat beroering, het was daardoor dat ik ervan hoorde en zo leerde ik Bill Madden en zijn werk kennen. De coverfoto laat een jongetje van een jaar of vijf zes zien dat een spierversterkend werktuig probeert uit te rekken. Op zich niet bijzonder, ware het niet dat zijn penis net door de gulp van zijn (zwem?)broekje te zien is. Schande en ophef, zoals te verwachten viel. Veel te weinig mensen bekommerden zich om de schitterende liedjes op dit album, laat staan dat ze de symboliek van de foto én de ironie van het feit dat deze in tegenstelling tot het nodeloze geweld en onderdrukking dat op Samsara’s Grip nadrukkelijk aan de orde wordt gesteld, wél protest opriep, begrepen. In 2006 verscheen Gone, het beste album van Bill Madden tot nog toe. Billy Mohler stond hem hier gewoontegetrouw bij. Onder de andere muzikanten bevond zich Jimmy Chamberlin, de voormalige Smashing Pumpkins-drummer. Child Of The Same God (2008) bevatte een aantal van Maddens mooiste liedjes ooit ("Shine On", "Humbled By Your Grace", "Shall Be Heard" en het ontroerende "Bosko and Admira", dat het leven, de liefde en de dood beschrijft van de Moslima en de Serviër die op negentien mei 1993 werden doodgeschoten toen ze probeerden de Vrbanja brug over te steken).
Bill Madden.
Zijn muziek maakt van mijn hart een vuist.
Soms.
Soms wellen tranen in mijn ogen als ik zijn liedjes hoor.
Hoewel hij nog nooit een slechte plaat heeft gemaakt, acht ik zijn muziek van te groot belang om deze aan een louter esthetisch oordeel te onderwerpen. Tenminste, dat hoeft niet achterwege te blijven als de ethiek en de vraag naar het goede leven maar niet onbesproken blijven.
“A righteous uprising
For justice, not power
Brings us together
To claim what is ours”.
Weerklinkt het in "What Is Ours", het eerste liedje van New Religion, Maddens nieuwe cd. Hoewel er nog voldoende Sturm und Drang in muziek en presentatie te vinden is, kan worden gesteld dat dit Maddens meest subtiel vormgegeven werk is. De merendeels akoestische gitaren stellen zich bescheiden op terwijl de rest van de – niet spaarzame en niet weelderige – arrangementen met een veelvoud aan elektronica zijn vormgegeven. "Francesca", het liedje dat hier volgt, spreekt wat dat betreft boekdelen.
Maddens stem is wat mij betreft an acquired taste. Niet zozeer omdat hij uitzonderlijk goed zingt (al zingt hij zeker goed) maar om hoe hij uitzonderlijk betekenisvol zingt. Er staat iets op het spel. Deze man, ook nauw betrokken bij activist360, ziet bankentuig, wapentuig (machine én mens), ideologietuig, godstuig en corporatietuig hun ploegen onrechtmatig in de akkers van de zwakkeren slaan en daar de aarde omwoelen als was ze louter geschapen om bij te dragen aan het gerief van de hebberige hebberds. Ziet, zoals in "Deluge", hoe de overstroomden alles kwijt zijn geraakt. Het kan ons ook overkomen, zoveel is duidelijk.
Verbeeldingskracht is inderdaad een morele vaardigheid, getuige het snijdende New Religion:
“The white shirts
Arrived today uninvited
Without any shame
They took everything”.
Dat Maddens werk evenzeer getuigt van een diepe, spiritueel geënte compassie (met duidelijk Boeddhistische trekken) met de door het lot of medemens geslagen man, vrouw of kind, als van een zuiver rationele, analytische grondslag, geeft zijn prachtige liedjes (want laat ook dit gezegd zijn: Bill Madden schrijft doorgaans goede liedjes) zowel het esthetische als het ethische oordeel kunnen doorstaan.
Is hij te links? Is hij te religieus? Met beide zaken, laat staan met allebei, maak je niet veel vrienden in het Nederland van 2014. En spreken waar bijna alle anderen niet spreken, er is durf voor nodig. Passie, ook. Kees Schuyt wees in het artikel in De Groene Amsterdammer op August Landmesser, de man die op dertien juni 1936 in Hamburg bleef zitten toen de gehele zaal opstond en Hitler toejuichte.
“I was driving in England
Down the Santa Ana Freeway”.
De woorden van Terry Scott Taylor zijn hier op zijn plaats. Muzikanten als Bill Madden en platen als New Religion, ze zijn dun gezaaid. Pas als we in een zaal willen opstaan om te zeggen dat het ‘zo niet moet, niet kan en niet wenselijk is’ en de woorden ons in de keel blijven steken, beseffen we dat we deze mensen en hun muziek hard nodig hebben: om als Sisyphus de steen met nieuwe moed de berg op te kunnen rollen.
##